Yöremizin Dili

SEBZE MEYVE VE  BİTKİ

             SEBZE  VE MEYVE  
Kumpür Patates
Devrameli Ayçiçeği
Pürçüklü Havuç
Baldırcan Patlıcan
Gısga tohumluk küçük soğan
Firek Domates
Bostan Karpuz
Kelek Kavun
Göbelek Mantar
Çiğdem Sarı çiçekli bir bitki
Puhur Güzel kokulu bir  bitki
Zerdali Kaysının sarı hali
Çağla Kaysının yeşil hali
Cacık Salata yapılan kır bitkileri
Kerdeme Bir cacık çeşidi
Çıtlık Süpürge yapılan bir bitki
Yimlik Bir cacık çeşidi
Mercimek Bir cacık çeşidi
Köle doyuran Bir Üzüm çeşidi
Yorunga ot çeşidi
Fığ yem bitkisi
Ayrık uzun köklü bir bitki
Bıtrak Dikenli bir bitki
Yarpız hoş kokulu bitki

 

HAYVANLAR

 

Culluk Hindi
Camız  Manda
Düve Buzağılamamış inek
Koslü Köstepek
Tosgaba  Kaplumbağa
Gumgumu Kertenkele
Kuyrulü Akrep
Oğlak keçi yavrusu
Göldelen Dana burnu (bir böcek çeşidi
Gelincik Sinsap
Sığırcık bir kuş çeşidi
Kırlangıç bir kuş çeşidi
Büvelek Arıya benzer bir böcek
Güvaan Arıya benzer bir böcek
Cücük civciv
İlbiz böceği Örümcek
Kör mavık Baykuş
İvez küçük Bir sinek çeşidi
Teke Erkek Keçi
Pali Köpek yavrusu
Kellen kesti küçük kertenkele
Canavar Kurt

 

DİĞER KELİMELER

 

Alabanı canayakın
Taytekiş ayakkabıların birbirinden farklı olması
Ecer yeni
Yavrak canayakın
CARI HIZLI
ZIPCIK İŞE YARAMAZ
GICIK TERS AKSİ
Çetel kura
Gudük  kısa
Hozan Ekilmemiş yer
Üvendere hayvanları hızlandırmak için kullanılan ucu iğneli deynek
Bohça  çıkı, paket
Yaman uyanık
Çömlek topraktan yapılmış bir küp
Çelen damların duvarın üstünden sarkan kısmı
İva  bileme aleti
Masat  bileme aleti
Gazel kurumuş yaprak
Kessek toprak kütlesi
Hamıt Hayvanları çekmek için boğazlarına takılan  sistem
Yural Hayvanları çekmek için boğazlarına takılan  sistem
Iskarpin  ayakkabı çeşidi
Anadut biçilmiş ekin sapı atmak için kullanılan üç dişli alet
Yaba saman ve hasatı savurarak ayıran bir alet
Bibi  hala
Böle kuzen
Çömçe kepçe
Söbelek yeni doğan çocukların bezle sarılması
Çereş havuz
Şamar Tokat
İşli  Börek
Tehliz  naylon dokulu torba
İleze Bağ
Cırcır Fermuar
Çetik Naylon ayakkabı
Soğuk kuyu Lastik ayakkabı
Keşli Pasaklı
Zembelek Kapı kilidindeki açma düzeneği
Göğ Mavi
Sadar büyük bir sırık
Hoyuk Korkuluk
Çimeter Hassas çok şeyi beğenmeyen
Hamarat  Yetenekli
Zobu Zalim,Kaba
Ülüş Paylaşma,komşuya verilen yemek
Şinik Ölçek
Aba Anne,abla
Gocuk Pardesü, kaban
Saçkı Tandır altındaki ateşi yakmak için kullanılan her şey
Mıh Çivi
Tırman tarla sınırı ,sırt
Kirmen  yünü ipe çeviren tahtadan yapılmış düzenek
Ferik Kuma
Horanta ev halkı
Herk nadadasa bırakmak
Anız tarlanın ekin biçildikten sonraki hali
Çönepe  Sakar 
Cerek Tavan
Çörten Yağmur suyu boşaltma oluğu
Goşane Tencere
Bocut Testi
Bıldır Geçen yıl
Meti metcane Boşu boşuna
Bissaal Birazdan
Hatıl Koyunların yem yedikleri kap
Cingil yoğurt süt kabı
Tort köpeklerin boğazına takılan dikenli tasma
Pelize pekmezli hamur tatlısı
Sahan Tabak
Sini Tepsi
Teşt  Büyük leğen
Muhanet Başkası, yabancı
Yamız  Omuz
Yağırn  Sırt
Döş  Göğüs
Çenet İki bacağın göğüsle birleşme yeri
Savat  Surat, yüz
Avurt Yüzün dolgun kısmı
Ağzı yabana Gelişi güzel
Pinti Cimri
Kalender eli açık cömert
Karık Bölüm, kısım daha çok sebzeler için kullanıl
Firik  Buğdayın yeşil hali
Hedik Buğdayın kaynatılmış hali
Kavurga Buğdayın kavrulmuş hali
Şahman Bir buğday çeşidi
Nacak  kemik kırmak için kullanılan kesici alet
Boz Kumral
Gızıl Tembel,  eringeç
Çapıt  Bez parçası
Yive Obur
İskele Merdiven
Sekemet  Basamak
Çul  kalın kumaş, örtü
Heyket Hikaye, masal
Taka Eski, bozuk
Zebellah  İri yarı
Nalik  Bayan Terliği
Puhara Tandırların havalandırma deliği veya baca
Tokaç  Çamaşır yıkamada kullanılan bir aygıt
Soku  Buğday dövülen Taş
Gobel  koltuk değneği
Mat  Salça
Köğnek Gömlek
Fanila  Tişört
Sızgıt kavrulmuş et
Kenirtlağan Kızartılmış hayvani yağ
Koca baş Kurutulmuş et
Savak  Salak
Yal  köpek yemeği
Yalak  Küçük göl
Dımık dip kenar
Duluk Şakak
Ceş Harmanda yığının altı
Tınas Buğdayı samandan ayırma işi
Erişte El yapımı mantı
Küllük  Çöplük
Kön Doğal gübre
Peşkir havlu
Çinaar  İri gözlü kalbur.
Zikke Hayvanların bağlandığı kazık
Örk  Hayvanları bir  yere bağlamak için kullanılan kazık
Urgan halat
Öte beri malzeme
Nevale sebze meyvenin genel adı
Somya bir çeşit kanepe
Şibil Yapışkan
Kömbe Fırında yapılan ekmek
Öymeli Bir börek çeşidi
Asbab Elbise,çamaşır
Boydan Kadınların giydiği uzun elbise
Zamharı Kışın en şiddetli olduğu dönem
Erlik Sahur
Ağın  İneğin  buzağı doğmasından sonra ilk sütü
Palaz Kalın kumaş
Talaz Rüzgarın tozları savurması
Martaval Abartılı söz
Cılkısız Yaramaz, oturaksız
Staralı Kıymetli, değerli
Meymenetsiz  Kılıksız
Faslak Balon
Malak Manda yavrusu
Ekir yoğurdun kızartılarak oluşmasından Bir tür sos
Terek Raf
Tevt Def
Gulgulu Su testisi 
Yığni Hafif
Gene Yine
Gusgun eşek semerinin arka tarafında bulunan semerin kaymasını önleyen ağaç
Yadırgı Yabancı
Goruk Olgunlaşmamış üzüm
İzbandut  iri yarı
Teltik Akla zor gelen, zor hatırlanan
Okuntu Davetiye
Ismarıç Sipariş
Şelek iki elin alabildiği kadar
Aravantı Sokakta gezen sahipsiz hayvan
Hışır  Sapın başaksız hali
Yumuş Emir, talimat
Yumuk Küçük
Kütürüm Zor yürüyen
Mayahoş Tatlı,ekşi arası bir tat
Irgat İşçi
Fitil çıra veya gaz lambasında yanan bez parçası
Cezve  Kahve kaynatılan uzun saplı küçük kap
Depkili kürek Bel Küreği
Tağ  birşey konmak için duvarın içi oyulmuşyer
Pelepüsür Dağınık, düzensiz
Emeyrar İşe yarar, belli bir olgunluk
Obiyarşi Ele güne karşı
Tönge Sapın düzenli biçilmesini sağlayan süpürge şeklindeki ot
Belik Örgü, saç şekli
Tengir terazi  Bomboş
Alamelez Baştan savma
Yasan Umut, beklenti
Gart Zamanı geçmiş, bayatlamış
Yerif Herif
Zımzıykal Tamamen kazınmış
Kemçik İştahsız
Mero Su bekçisi
Kussük taş sökmek için kalınca uzun demir
Çipri İnce odun parçaları
Ansız Söz dinlemeyen
Tütün Duman 
İzinname Resmi evlilik
Tokya Terlik
Şıra üzümün ezilerek pekmez olacak suyu
Şirfit Leke
Pırtı  Kumaş
Alaağız Ukala
Yığnicek Şımarık
Yavan Basit
Yılışık Basit
Çerçi Seyyar satıcı
Zerzevat  Alet ,edevat
Bezbaş Dağınık
Elevay Beceriksiz
Karsamba Karışık
Çeltek Çobanın yardımcısı
Şahbaz  Hızlı seri
İbik Gaga
Gurk Anaç tavuk
Sündük Gözü aç
Ekti Aç gözlü
Bakla Fasulye
Alabakla Barbunya
Ehliyal Ev halkı
Keçe Çoban Yatağı
Hayat Duvar, hendek
Hacat İhtiyaç duyulan malzemeler
Potin Bot
Akıldane Akıl danışmanı fikir veren
Gömük iyice sulanmış çamur
Hayırcı Dilenci
Batırık Kısır  yemeği
Bandırma şeker sucuğu
Sedirazem Bandırmanın diğer adı
Dimi Kadınların Giydiği şalvar tipi giysi
Kaypak Her an değişebilen
Zaybak Nazik
Kase Su kabı
Ciraat İrin
Çığsinmek Benimsek karşıtı
Verep Yamaç
Asik Kadın
Setirekli yerinde duramayan, oturaksız
Sinekli yerinde duramayan, oturaksız
Köşker ayakkabı tamircisi

 

EDAT BAĞLAÇ VE FİİLLER

 

Şitenmek şımarmak
Depik atmak tekme atmak
Kürümek Sürüklemek
Malamat olmak Rezil olmak
Tırıs atmak Dolanmak, koşmak
Ağzına öykenmek taklit etmek
Çullamak Örtmek
Hana dokumak Halı dokumak
Kös gelmek Uyuklamak
Keskenmek Teşebbüs etmek
Dölek durmak Doğru durmak
Kovlamak Dedi kodu yapmak
Ütmek Kazanmak
Zınnıkkoparamamak Hiçbir şey elde edememek
Şivemek İyi söz söylemek
Ellam Herhalde, galiba
Yazaar Büyük ihtimalle
Kızınmak Isınmak
Gidişmek Kaşınmak
Sokum almak lokma almak
Mesabiyealmamak Dikkate almamak
Mızarmak Mızıkçılık yapmak
Çemkirmek Karşı gelmek
Tömbellekaçmak Takla atmak
Belik Örmek Saç örmek
Hırtmak Küsmek
Dadanmak vazgeçememek
Afallamak şaşırmak
Yalpalamak sallanmak
Kevkezimek yorgun düşmek
Kertmek sıkmak
Kepildenmek göz kapağını açıp kapamak
Berkiştirmek sağlamlaştırmak
Siftmek ayırmak, parçalamak
Gadanı almak ısrar etmek
Tosulamak emeklemek
Yumuş buyurmak talimat vermek
Yılışmak laubali olmak
Yapınmak yakınlık göstermek
Kubarmak çok sinirlenmek
Kötülemek zayıflamak
Çekişmek tartışmak
Udlanmak utanmak
Sinmek saklanmak
Gıdye ile vermek gram, gram vermek
Şerbet içmek nişan merasimi vermek
Apalaklanmak büyümek
Zayırdamak saçmalamak
Pöçelemek çabalamak
Pavkırmak etrafa saçılmak
Siflenmek oyalanmak
Çepildenmek kımıldamak
Çimmek yüzmek, yıkanmak
Bellemek öğrenmek
Dişirmek toplamak
Pançalamak saldırmak, avuçlamak
Pestilini çıkarmak çok yıpranmak
Yenge gitmek erkek evinden kız evine topluca gitmek
Yirilemek kötü kokmak
Perselemek Ezmek, eritmek
Huylanmak Şüphelenmek
Hımkalamak  Dövmek
Daydayadurmak Bebeklerin ilk ayakta duruşu